Het coronavirus treft mensen over de hele wereld, en dus ook de mensen die onze kleren naaien. Ze lopen niet alleen het risico om ziek te worden, ze kunnen ook hun job verliezen. In Cambodja en Myanmar moesten tientallen fabrieken al tijdelijk sluiten vanwege een tekort aan grondstoffen uit China. En omdat kledingwinkels in veel consumptielanden tijdelijk de deuren moeten sluiten, zullen ook de kledingfabrieken minder werk krijgen. Het gevolg: nog meer (tijdelijke) ontslagen. Andere landen sluiten dan weer fabrieken om de verspreiding van het virus tegen te gaan. 

Er werden fabriekssluitingen gemeld in Sri Lanka, Bangladesh, Indonesië, Albanië en Centraal-Amerika. Voor kledingarbeid(st)ers, die door de extreem lage lonen in de sector sowieso in diepe armoede leven, is het een ramp als ze niet doorbetaald worden. Zij hebben geen spaargeld om op terug te vallen. "Kledingarbeidsters leven van de hand in de tand. Ze kunnen niets sparen. Als ze hun baan verliezen, kunnen ze geen eten kopen voor zichzelf en hun gezinnen", zegt Kalpona Akter, voorzitter van de Bangladesh Garment & Industrial Workers Federation. "Als kledingarbeid(st)ers worden ontslagen, moeten kledingmerken ervoor zorgen dat de werknemers hun volledige wettelijk toegekende ontslagvergoeding krijgen".

Cambodja en Myanmar

Volgens berichten in de media en uit het netwerk van de Clean Clothes Campaign is ongeveer 10 procent van de kledingfabrieken in de Yangon-regio van Myanmar nu tijdelijk gesloten en worden de kledingmedewerkers niet betaald. In Myanmar krijgen werknemers een ontslagvergoeding als de fabriekssluiting langer dan drie maanden duurt. De ontslagvergoeding zelf bedraagt maar een half maandsalaris per jaar dat ze in een fabriek werken, na een proefperiode van zes maanden. Veel fabrieken zijn pas de afgelopen vijf jaar opgestart en het verloop van de werknemers is zeer hoog. Veel werknemers houden dus niets over.

Het beeld in Cambodja is vergelijkbaar: tienduizenden kledingarbeiders zouden de komende weken hun baan kunnen verliezen als er niet snel grondstoffen geleverd worden. Volgens de Cambodjaanse wet moeten werkgevers bij een tijdelijke sluiting 40% van het maandelijkse minimumloon van 190 dollar betalen. Ze moeten wel eerst toestemming vragen voor een sluiting, wat ze niet allemaal doen. Door een opleiding te volgen kunnen werknemers nog 20% van hun loon bijverdienen.

Ketenzorg in Coronatijden

Ketenzorg betekent dat kledingmerken er alles aan moeten doen om er voor te zorgen dat de mensenrechten gerespecteerd worden in hun keten. Ook in Coronatijden. Kledingarbeiders moeten veilig kunnen werken. Dat betekent dat leveranciers zich moeten houden aan de bepalingen van overheden over social distancing om werknemers te beschermen tegen besmetting. Daarbij is het wel belangrijk dat de mogelijkheid om zich te organiseren in vakbonden niet onnodig beperkt wordt.

Werknemers die het virus opgelopen hebben of symptomen hebben moeten zonder negatieve gevolgen ziekteverlof kunnen opnemen. Tijdens de periode van herstel en zelfisolatie moeten ze hun volledige reguliere loon krijgen. Worden ze naar huis gestuurd vanwege een tekort aan werk, dan moeten kledingarbeiders hun volledige reguliere loon blijven ontvangen. Bij de heropening van de fabrieken zouden de leveringstermijnen moeten bekeken worden om te voorkomen dat de werknemers verplicht overuren moeten maken om de vertragingen in te halen.

Het Coronavirus heeft ook op de kledingindustrie een grote impact. Het is belangrijk dat kledingarbeid(st)ers hier niet de dupe van worden.