Maanden na het begin van de coronapandemie heeft kledinggigant C&A ermee ingestemd om de bestellingen die al vóórdien waren geplaatst, volledig te betalen. Deze beslissing volgde op een campagne gericht tegen merken die orders hadden geannuleerd of weigerden te betalen. Op deze tracker kan je zien welke merken nog steeds niet betaald hebben.

C&A heeft op 29 oktober bekend gemaakt dat ze hun bestellingen zouden betalen, zonder te erkennen dat het in eerste instantie bestellingen had geannuleerd. Aanvankelijk zei het bedrijf dat de bestellingen waren “bevroren”, wat in de praktijk neerkwam op een afzegging. Ook de bewering in hun verklaring dat het bedrijf “zijn uiterste best doet om kledingleveranciers te ondersteunen” door deze stap te zetten is onjuist. Betalen voor wat je hebt besteld zou normaal moeten zijn. Daar bovenop zou C&A nog andere maatregelen moeten nemen om ervoor te zorgen dat de werknemers in hun toeleveringsketen betaald worden.

De tijd die C&A nodig had om tot deze beslissing te komen en het bijbehorende getouwtrek zal bovendien schade hebben toegebracht aan C&A's leveranciers en de arbeiders die de kleding van C&A maken. Het bedrijf van één van de rijkste families van Nederland had deze beslissing veel eerder kunnen nemen.

“Toch verwelkomen we het besluit van C&A,” zegt Sara Ceustermans van de Schone Kleren Campagne. “Het is een stap in de goede richting. We hopen dat C&A ook mee wil doen met andere plannen die de economische impact van de pandemie op deze kwetsbare arbeidsters en arbeiders, moeten verzachten. Wij dringen aan op loongaranties en, als er dan ontslagen moeten vallen, tenminste behoorlijke ontslagvergoedingen.”

#PayUp

Toen door de pandemie in maart winkels in Europa en Noord-Amerika sloten reageerden veel kledingbedrijven met een bekende reflex. Ze wentelden de risico’s en de kosten van deze economische impact zoveel mogelijk af op hun leveranciers. Dit betekende dat fabrieken overbleven met reeds betaalde stoffen of kleding die al was gemaakt, en in sommige gevallen zelfs al was verscheept naar het land van bestemming. Door de annuleringen en betalingsweigeringen kwamen de fabrieken direct in de problemen. Nadat Workers Rights Consortium (WRC) en het Penn State Center for Global Workers Rights deze praktijken aan het licht brachten, hebben sommige merken de bestellingen onmiddellijk hersteld. Vele anderen weigerden echter volledig en op tijd te betalen voor hun bestellingen.

De #PayUp-campagne wil dit rechtzetten. Wij roepen merken publiekelijk op om hun verplichtingen in de toeleveringsketens na te komen en vooral de arbeiders die hun kleren maken niet in de steek te laten. Verscheidene merken besloten hierop om te betalen voor de geplaatste bestellingen. Sommige anderen, zoals C&A, probeerden zichzelf als campagnedoelwit te verwijderen door te betalen voor een hoog percentage van de bestellingen, maar die betalingen vervolgens een jaar uit te stellen. De meeste kledingfabrikanten in lageinkomenslanden hebben helemaal niet de financiële buffer om zo’n uitstel te overleven.

En dus bleef C&A aan de negatieve kant staan van de PayUp-merkenindex van de Amerikaanse organisatie Workers Rights Consortium. Aanhoudende actie zorgden er in de zomer voor dat bijv. Levi’s, Gap en Primark besloten om alle bestellingen te voldoen. C&A volgde uiteindelijk ook en betaalde tientallen miljoenen dollars uit die geen deel uitmaakten van eerdere toezeggingen als reactie op de #PayUp-campagne.

Meer nodig: een loongarantie

Maar er is meer nodig dan het respecteren van de minimale contractuele verplichtingen. Onderzoek van de Clean Clothes Campaign toont aan dat kledingarbeidsters over de hele wereld miljarden aan verschuldigde lonen hebben misgelopen. Om ervoor te zorgen dat arbeidsters niet degenen zijn die de rekening van deze pandemie betalen moeten kledingbedrijven hun verantwoordelijkheid nemen en ervoor zorgen dat de kledingarbeiders hun normale loon krijgen. Dit zou ook voor C&A de volgende stap moeten zijn.

Achterlopers

Er zijn nog steeds veel bedrijven die niet eens de eerste, minimale stap hebben gezet om pre-pandemiecontracten na te komen. Arcadia (Topshop), Peacocks, Kohl’s, Urban Outfitters en The Children’s Place staan op die lijst, hoewel hun eigenaars en aandeelhouders in sommige gevallen miljardairs zijn. Anderen, zoals het Deense bedrijf Bestseller, verklaren publiekelijk dat ze voor bestellingen hebben betaald, terwijl leveranciers melden dat ze kortingen tot 10% moeten accepteren. Het wordt tijd dat kledingbedrijven hun verantwoordelijkheid nemen voor hun werknemers in tijden van crisis.